Dan
11.12.1 (p. 320,7 )
[1] Interea Sueno Roskyldensis templi
aedificationem a Wilhelmo coeptam saxeo opere prosecutus, cum perfecto
sacello solas locandi pulpiti angustias, quo minus dedicatio perageretur,
obstare conspiceret, condendi eius gratia Wilhelmi monumentum summovit
cineresque mausoleo erutos eo loci, ubi nunc acquiescunt, transferendos
curavit.
[2] Nocte igitur, quam dedicationis dies insecuturus putabatur, sacristae
somnum capienti quidam sacerdotii insignibus decoratus per quietem
praecepit, Suenoni sufficere diceret, quod in exaedificando sacrario
Wilhelmi sibi merita vindicasset ac gloriae suae alieno labore partam
arrogasset impensam, ne, cuius famam aucupatus fuisset, etiam cineres
summoveret eosque a carissimi regis corpore separaret.
[3] Cuius facti poenas haud dubie ab ipso violationis auctore, nisi vitae
eius sanctitas obstitisset, expetendas fuisse; nunc vero in ipsas sacrarii
partes ab eo conditas ulciscendum, seque omnem operis eius molem funditus
eversurum.
[4] Monuit quoque, ne quis suum de cetero tumulum attentare praesumeret,
praefatus neminem, qui cineres eius loco suo summoverit, impune laturum.
Dan
11.12.2 (p. 320,22 )
[1] Deinde baculo tectum impellere totamque
operis molem diruere visus, somnii fidem aedis excidio comprobavit.
[2] Quippe sacrarium repente ab imis fundamentorum sedibus convulsum
excidit, adeoque res visioni consentanea fuit, ut eodem temporis momento
ruina somnii comes incederet, nocturnaque unius opinio omnium oculis
interdiu subiecta claresceret.
[3] Tantum autem rei miraculum exstitit, ut ne collapsum quidem sacrarium
custodem oppresserit.
[4] Nam neque petrarum pondere, quae undique congerebantur, elisus neque
ulla collapsae molis importunitate quassatus, tutum quietis usum habuit,
quamquam cubile eius cadenti materiae contiguum fuerit.
[5] Attoniti fragore cives ruinae praesentis admiratione concurrunt
custodemque excidio perisse creditum mediis lapidum coagmentis incolumem
egredi cernunt.
[6] Quae res omnium in eum oculos religiosa vulgi admiratione convertit.
[7] Incertum, utrum templi lapsus an sacristae salus plus visentibus
stuporis attulerit.
[8] Nec parvulum visioni auctor eius ab imminenti lapidum mole defensus
praebuit argumentum.
[9] Qui cum antistiti nocturna Wilhelmi mandata prompsisset, subridens
praesul nil se mirari inquit vitae eius severitati fati habitum respondere;
suae nihilo minus sollicitudinis fore collapsas aedificii partes reficere.
Dan
11.12.3 (p. 321,1 )
[1] Quamobrem diu postmodum intactus
Wilhelmi tumulus mansit, donec nostris eum temporibus Hermannus, maioris
sacrarii praeses, Arnfastusque, scholae ministerio functus, connivente
Ysaac, ruralis sacerdotii praeposito, parabilem magis et inter ceteros
cultissimum advertentes, Ascerianae sepulturae gratia aperiri iusserunt.
[2] Porro, fossa ad solidum humo, incorruptam antistitis togam inter adesa
situ reperiunt.
[3] Quibus sublatis, tanta fragrantiae vis sine ullo auctore ad
circumstantium nares veluti e beato quodam unguentorum fonte manavit, ut
nemo caelo potitum ambigeret, cuius cineres tam mira terrestrium odorum
suavitas perfudisset.
[4] Ipsas vero contrectantium manus tanta odoramenti pertinacia astrinxit,
ut ipsum triduo balneis ac lavacris attentatum abolere nequiverint.
[5] Nec tamen sanctitatem cinerum, ut decuit, venerati, in extremam eos
monumenti partem applicandos curabant.
Dan
11.12.4 (p. 321,13 )
[1] Sed neque praesumptioni impunitas
affuit.
[2] Siquidem sacrilegi consilii auctores pestiferum audaciae suae exitum
experti sunt, tantumque quisque supplicii retulit, quantum violando busto
sententiae impendit.
[3] Hermannus namque sub Absalone sacerdotali consilio assidens sacrum
naribus ignem excepit, cuius vi non solum corporis firmitate, sed etiam
vocis officio spoliatus, elinguis ac mutus ante triduum, grassante latius
ardore, decessit, dignus ea corporis parte puniri, qua divinam ingratus
fragrantiam hauserat.
[4] Nec leviorem Arnfastus excessum habuit, qui cum impotentium nervorum
hebetudini mederi vellet, potione per incuriam sumpta, quo salutem
conciliare decreverat, languorem instruxit.
[5] Sed et rupti tandem iocinoris partes frustatim egestas vomitu protulit,
quas a medico pelvi exceptas maximus pontifex Absalon, dum ad visendum eum
humanitatis officio venisset, aspexit.
[6] Quo praesente, aeger haec se ob violatos Wilhelmi cineres perpeti
protestatus, manifestas neglecti imperii eius poenas pependisse dicebat
seque sua cum tota re familiari religioni pollicitus, trimestri languore
habito, per summam animi paenitentiam exspiravit.
Dan
11.12.5 (p. 321,28 )
[1] Miserandos duorum exitus tertius
temeritatis auctor aspiciens seque similibus suppliciis propinquum veritus,
fati inclementiam pietatis officio praecucurrit.
[2] Nam in aede Mariae magno rei familiaris impendio sacrarum virginum
convictum instituit iisque, quoad vixit, pudicitiae disciplinam
ingeneravit.
[3] Nec tamen omnem prorsus vindictam effugit: diutino namque vitiati
pulmonis languore consumptus interiit.
[4] Ita primo fati celeritate correpto, reliquos a diversis corporis
partibus profecta pestis tarditas ad ultimam tabem redactos absumpsit.
[5] Igitur tantum unusquisque poenae sumebat, quantum in violanda
antistitis sepultura auctorem egerat.
[6] Quia enim salubritatem suam prudentiae munimento tueri noluerant,
cladem culpae praecipitio contraxerunt.
Dan
11.12.6 (p. 322,3 )
[1] Ne autem Sueno promissam templi
refectionem neglegentius exsequi videretur, coeptam Roskyldensis sacrarii
fabricam ad finem usque perduxit.
[2] Cuius excolendi gratia coronam arte impensaque operosissime elaboratam
in eius ornamentum appendit, existimans regias opes potius sacrorum
splendori quam humanae avaritiae servire oportere.
Dan
11.12.7 (p. 322,8 )
[1] Egynus quoque iisdem ferme temporibus,
opitulante rege, Laurentianae aedis inchoatum a se opus explicuit.
[2] Quibus rex dedicari iussis, mirificam dotis nomine munificentiam
erogavit.
[3] Nam in aede Laurentiana annua cantorum stipendia, pontificis subsidio
fultus, instituit.
[4] Ipse enim partim ex fisco suo regiisque latifundiis, partim antistes ex
ante collatis templo beneficiis quotidianos eorum sumptus exhibuit,
tantaque inter ipsos religiosi certaminis alacritas fuit, ut, uter in Deum
venerabilior fuerit, incertum exstiterit.
Dan
11.12.8 (p. 322,15 )
[1] Prima itaque dedicationis die rex,
sollemniter altaria veneratus, quartam regii numismatis, quartam suae in
cives exactionis, quartam aestivi census portionem ei, qui pro tempore loci
antistes exstiterit, muneris loco perpetuo iure possidendam concessit.
[2] Nec parcius privata clericorum iura tutatus, ab iis, qui sacrarii rus
excolunt, universum paene regiae pensionis ius ascriptis choro ministris
deferendum curavit.
[3] Ceterum detractae expeditionis poenas ac violatae pacis vindictam
eorumque, qui propinquis vacui decessissent, hereditates regii dumtaxat
iuris esse voluit.
[4] Itaque non minorem in edendis templorum privilegiis quam praestandis
beneficiis auctorem egit.
[5] Et ut legibus suis aeternitatem conciliaret, eas convellere conaturos
antistitum exsecrationi subiecit.
[6] Cuius edicti, postmodum a multis temere pertentati, vetus adhuc ratio
perseverat.