link til hjemmesiden - Det Kongelige Bibliotek

Saxo Grammaticus: Gesta Danorum


| Saxo Grammaticus | Gesta Danorum | Liber -1 | Caput -1 | Caput +1 | Liber +1 |

Dan  4.3.1 (p. 92,19 )
[1] Cui filius Wermundus succedit. [2] Hic, prolixis tranquillitatis otiis felicissima temporum quiete decursis, diutinam domesticae pacis constantiam inconcussa rerum securitate tractabat. [3] Idem prolis expers iuventam exegit, senior vero filium Uffonem sero fortunae munere suscitavit, cum nullam ei subolem elapsa tot annorum curricula peperissent. [4] Hic Uffo coaevos quosque corporis habitu supergressus adeo hebetis ineptique animi principio iuventae existimatus est, ut privatis ac publicis rebus inutilis videretur. [5] Siquidem ab ineunte aetate numquam lusus aut ioci consuetudinem praebuit adeoque humanae delectationis vacuus fuit, ut labiorum continentiam iugi silentio premeret et severitatem oris a ridendi prorsus officio temperaret. [6] Verum ut incunabula stoliditatis opinione referta habuit, ita postmodum condicionis contemptum claritate mutavit, et quantum inertiae spectaculum fuit, tantum prudentiae et fortitudinis exemplum evasit. [7] Cuius pater socordiam contemplatus filiam ei Sleswicensium praefecti Frowini in matrimonium asciscit, illustrissimi viri affinitate utilissimum gerendi regni subsidium recepturo. [8] Huic erant filii Keto et Wigo, splendidissimae indolis iuvenes, quorum Wermundus non minus quam Frowini virtutem futuris filii profectibus deputabat.

Dan  4.3.2 (p. 92,36 )
[1] Ea tempestate regnabat apud Suetiam Athislus, vir fama studioque conspicuus; qui cum finitimos late bello pressisset, ne partum virtutibus fulgorem otio desidiaeque corrumpendum relinqueret, complura novarum rerum officia sedulo frequentationis studio celebranda curavit. [2] Inter quae etiam insigni armatura succinctus quotidianam solitarii incessus consuetudinem praebuit, tum quod in re militari nihil crebro armorum usu praestantius nosset, tum ut huius agitatione studii claritatis incrementa contraheret. [3] In quo non minus sibi fiducia quam laudis cupido vindicavit. [4] Tantam quippe nullius rei violentiam existimabat, ut eius obiectu mentis suae robur quassandum timeret.

Dan  4.3.3 (p. 93,6 )
[1] Qui cum, traiectis in Daniam armis, Frowinum apud Sleswicum acie provocasset, magnisque invicem caedibus copiae funderentur, accidit ipsos agminum duces ita inter se ferro concurrere, ut rem duelli more prosequerentur et praeter publicam belli sortem privati conflictus specie decertarent. [2] Hunc enim congressionis eventum par amborum expetebat affectus, ut virtutem non partium ope, sed propria virium experientia testarentur. [3] Quo evenit, ut, crebrescentibus utrimque plagis, Athislus armis superior, prostrato Frowino, privatae victoriae publicam iungeret passimque divulsa Danorum agmina profligaret. [4] Inde Suetiam reversus Frowini necem non solum virtutum suarum imaginibus ascripsit, verum etiam impensiore verborum iactantia prosequi consuevit, gloriam facti vocis petulantia demolitus. [5] Aliquanto enim speciosius virtutes silentii verecundia teguntur quam sermonis petulantia publicantur.

Dan  4.3.4 (p. 93,18 )
[1] Frowini filios Wermundus paternae dignitatis honoribus evehit, exstincti pro patria amici liberos iusto admodum beneficio prosecutus. [2] Quae res Athislo referendi in Daniam belli monitum praebuit. [3] Rediit itaque superioris pugnae fiducia concitatus, non modo tenues angustasque copias, verum omne virtutis Sueticae robur advectans, perinde ac totius Daniae imperium rapturus. [4] Quod Frowini filius Keto per primipilum suum, Folconem nomine, Wermundo tunc forte villam Ialungam tenenti nuntiandum curavit. [5] Qui regem cum amicis epulantem reperiens, mandatum adhortatione prosecutus, adesse belli facultatem diutule postulatam et ultro se Wermundi votis ingerere dixit, cum et prompta vincendi praestetur occasio et maturus triumphi titulus optionis eius arbitrio tribuatur. [6] Magnam itaque et inopinam felicitatis dulcedinem esse, quam ei longis affectatam suspiriis praesentis eventus auspicia largiantur. [7] Venisse siquidem Athislum innumeris Sueonum copiis succinctum, perinde ac victoriae certitudinem indubitata animi praesumptione complexum, cumque proeliaturum hostem fatum fugae anteferre dubium non sit, felicem recentis vulneris ultionem oblata belli facultate praestari.

Dan  4.3.5 (p. 93,34 )
[1] Quem Wermundus praeclare ac fortiter legationis partes exsecutum testatus paulisper epulis refici iubet, quod itinera ieiunis officere soleant. [2] Qui cum nequaquam sibi capiendi cibi otium suppetere dixisset, potione sitim lenire deposcitur. [3] Quo praebito, poculum quoque (nam aureum erat) asservare iubetur, affirmante Wermundo commeandi calore defessis commodius cratere quam palma lympham excipi meliusque bibendi usum scyphi quam manus subsidio celebrari. [4] Quo tam benevolis verbis muneris magnitudinem prosequente, delectatus utroque iuvenis se prius ad perceptae potionis mensuram proprii cruoris haustu usurum quam regis conspectibus terga admoturum promittit. [5] Tam fortem eius promissionem Wermundus mercedis nomine veneratus, aliquanto plus voluptatis ex dato beneficio quam miles ex accepto percepit. [6] Nec animosius locutum eum quam proeliatum expertus est.

Dan  4.3.6 (p. 94,6 )
[1] Commisso namque bello, contigit, ut, inter varios turmarum procursus concurrentibus Folcone et Athislo manumque diutule conserentibus, Sueonum exercitus ducis sui eventum secutus fugam ingrederetur, Athislus quoque saucius ad naves ex acie convolaret. [2] Cumque Folco vulneribus ac labore hebetatus, sed et aestu pariter sitique perfusus fugam insequi destitisset hostilem, recreandi corporis gratia proprium casside cruorem excepit hauriendumque ori praebuit. [3] Quo facto receptum a rege craterem speciosissime pensavit. [4] Quod videns forte Wermundus impensius eum peractae promissionis laudavit. [5] Cui Folco speciosa vota ad debitum finem perducenda respondit. [6] Qua voce non minorem facti sui commendationem quam Wermundus exhibuit.

Dan  4.3.7 (p. 94,16 )
[1] Cumque victores, ut post proelium fit, depositis armis acquiescentes variis invicem sermonibus uterentur, Sleswicensium praefectus Keto magnae sibi admirationi esse praedicavit, qualiter Athislus, crebris obstantibus causis, elapsionis copiam impetraverit, praesertim cum is ante omnes bella gesserit primus, fuga vero postremus incesserit, nec alius quispiam ex hostibus fuerit, cuius tantis Danorum studiis affectaretur occasus. [2] Ad haec Wermundus nosse eum oportere aiebat omnem bellorum aciem quadrifaria dimicantium varietate distingui. [3] Esse enim primi generis bellatores, qui fortitudinem modestia temperantes rebelles acrius caedant, fugientibus instare erubescant; hos siquidem esse, quos diuturna armorum experientia certiore virtutis testimonio prosequatur, quique gloriam suam non in victorum fuga, sed vincendorum expugnatione constituant.

Dan  4.3.8 (p. 94,28 )
[1] Esse proeliantium et aliud genus, qui corporis animique viribus freti, sed nulla miserationis parte praediti in hostium tam terga quam pectora communi caedis atrocitate desaeviant. [2] Tales quippe esse, qui iuvenilis animi calore provecti tirocinii rudimenta bellorum auspiciis ornare contendant, quosque tam aetatis quam laudis ardor inflammet inque fas et nefas pari nisus securitate praecipitet.

Dan  4.3.9 (p. 94,34 )
[1] Esse etiam tertios, quibus inter metum pudoremque anxiis progressum terror adimat, recursum ruboris obstaculum tollat, qui sanguine clari inanique tantum proceritate conspicui aciem numero, non viribus densent, hostem umbra potius quam armis feriant et in bellatorum grege solo corporum spectaculo censeantur. [2] Hos magnarum opum dominos fore, genere quam animo praestantiores, quos lucis aviditas rerum dominio contracta plus ignaviae quam nobilitas viribus indulgere compellat.

Dan  4.3.10 (p. 95,1 )
[1] Esse item et alios, qui speciem, non rem in bellum perferant seque extremis sociorum agminibus inserentes primi fugam, postremi proelium gerant, in quibus imbecillitatis habitum certi pavoris indicium detegat, cum semper, quaesitis de industria subterfugiis, pugnantium terga timidioris progressus pigritia subsequantur.

Dan  4.3.11 (p. 95,6 )
[1] His ergo de causis regem fuga servatum existimari debere, cum a primi ordinis militibus nulla persecutionis instantia fugiens premeretur, qui non victos urgere, sed victoriam conservare curae habeant proindeque cuneos densent, ut trophaei novitas competentibus nixa praesidiis perfectam successus copiam assequatur. [2] Secundi vero generis pugnatores, quibus obiecta quaeque perimere studium sit, non animi, sed opportunitatis inopia Athislum intactum liquisse, quod eos non tam laedendi ausus quam facultas defecerit. [3] Sed et tertii ordinis viros, qui ipsum pugnae tempus trepido vagationis genere deducentes successus etiam sociae partis impediunt, quamquam laedendi regis locum habuerint, attentandi tamen audacia caruisse. [4] His modis Wermundus stupidam Ketonis admirationem absolvens veras servati regis causas assertione sua editas memorabat.

Dan  4.3.12 (p. 95,18 )
[1] Post haec Athislus Suetiam refugus petit, Frowini caedem petulantius iactans ac facinoris huius memoriam verboso laudum suarum relatu incessanter ostentans, non quod receptae cladis ruborem aequo animo ferret, sed ut recentis fugae vulnus antiquae victoriae titulis recrearet. [2] Cuius rei Keto et Wigo, ut par erat, indignatione permoti in paternae ultionis vota coniurant. [3] Quam se parum bello exsequi posse credentes, sumpto levioris armaturae paratu, Suetiam solitarii petunt ingressique nemus, in quo regem absque comite versari solitum fama cognoverant, tela latebris mandant.

Dan  4.3.13 (p. 95,26 )
[1] Inde cum Athislo profugorum nomine diutule conversati, cum ab eo quam patriam haberent interrogarentur, Sleswicenses se esse patriamque caedis causa liquisse testantur. [2] Quod rex eos non de patrandi facinoris voto, sed de patrati noxa astruxisse credebat. [3] Ea quippe fraude percontantis studium eludere cupiebant, ut relationis certitudo cassum quaerenti pareret intellectum, et responsionis veritas tacitis adumbrata figmentis opinionem incuteret falsitatis. [4] Plurimum quippe deformitatis olim ab illustribus viris in mendacio reponebatur.

Dan  4.3.14 (p. 95,34 )
[1] Tunc Athislus scire sibi libitum dixit, quis Danorum opinione Frowini interfector credatur. [2] Ad haec Keto dubitari inquit, cui tanti facinoris claritatem arrogari conveniat, praesertim cum eum publica auctoritas acie exstinctum perhibeat. [3] Respondit Athislus, frustra aliis Frowini necem ascribi, quam ipse dumtaxat alterna manus consertione peregerit. [4] Mox an ulla Frowino suboles superesset perquirit. [5] Ketone deinde duos eius filios exstare dicente, aetatis eorum ac staturae habitum perquam libenter se cognoscere dixit. [6] Refert Keto hos sibi corpore propemodum aequales esse, aetate pares, proceritate persimiles. [7] Tunc Athislus: 'Si mens,' inquit, 'illis ac virtus paterna constaret, acerba mihi tempestas ingrueret.' [8] Interrogante deinde eo, an crebram paternae necis mentionem haberent, Keto, quicquid remedio temperari non possit, supervacue verbis replicari subiunxit, nihil prodesse testatus inexpiabile malum assiduis iterare molestiis. [9] Quo dicto documentum dedit ultionem minis praecurri non oportere.

Dan  4.3.15 (p. 96,7 )
[1] Cumque regem acuendi roboris gratia quotidie solitariae digressionis officio utentem videret, receptis armis cum fratre praevium eius consectatur incessum. [2] Quibus Athislus visis arenam pressit, quod imminentes vitare deforme existimaret. [3] Illis deinde se perempti ab eo Frowini poenas sumpturos dicentibus, praesertim cum plurimo iactantiae fastu se solum necis eius fateatur auctorem, cavendum iis inquit, ne, dum ultionis effectum appetant, infirmas et inopes virium manus stulta secum audacia conserant, dumque alienum affectent exitium, proprium experiantur occasum, optimae indolis habitum praepropera laudis cupidine consumpturi. [4] Quamobrem parcant iuventae, parcant et indoli, nec temere votum iis incesserit pereundi. [5] Itaque paternae cladis iniuriam pecunia a se rependi permittant ingentisque gloriae loco habeant, quod tantum principem multae nomine coercuisse et veluti quodam terroris imperio concussisse credantur. [6] Haec vero se non timore percitum, sed adolescentiae eorum miseratione motum docere.

Dan  4.3.16 (p. 96,21 )
[1] A quo Keto frustra tempus tanta verborum ambage deduci praefatus, quod tam iustae ultionis affectum pecuniae promissione labefactare conetur, progredi illum iubet et, si quid sibi virium sit, solitario secum experiri congressu. [2] Nam et se, remoto fratris adminiculo, propriis acturum viribus, ne manu impari pugna conseri videretur infamis. [3] Duos siquidem cum uno decernere ut iniquum, ita etiam probrosum apud veteres credebatur. [4] Sed neque victoria hoc pugnae genere parta laudabilior habita, quod potius dedecori quam gloriae iuncta videretur. [5] Quippe unum a duobus opprimi ut nullius negotii, ita maximi ruboris loco ducebatur. [6] Tanta autem Athislum fiducia ceperat, ut ambos ad se pariter incessendum hortaretur, praefatus se tutioris pugnae potestatem facturum, quibus pugnandi votum detrahere nequeat.

Dan  4.3.17 (p. 96,32 )
[1] Quam indulgentiam Keto ita aversatus est, ut prius se fato quam ea usurum testaretur, oblatam certaminis condicionem vitio sibi vertendam existimans. [2] Quem Athislus manum secum cupidius conserentem modesto pugnae genere excipere cupiens, clipeum eius dumtaxat adacto levius mucrone converberat, animosior salutis suae quam efficacior defensor. [3] Quo diutule gesto, monet, uti fratrem coepti consortem asciscat nec alienae manus opem exposcere erubescat, cum solitariam sui conatus experientiam sine effectu esse videat. [4] Abnuenti parcendum negat minasque opere prosecutus summis eum viribus tentat. [5] A quo tam valido ferri ictu exceptus est, ut ipsum, diffissa casside, capiti illabi cogeretur. [6] Quo vulnere irritatus (nam multus e vertice cruor profundebatur) Ketonem crebris ac vegetis ictibus petitum genibus humum petere coegit.

Dan  4.3.18 (p. 97,4 )
[1] Quod Wigo intueri non passus propior privatae caritati quam publicae consuetudini ruborem pietati cedere coegit invasoque Athislo fraternae imbecillitatis protector quam spectator esse maluit. [2] Quo facto plus opprobrii quam laudis contraxit, quod in iuvando fratre statutas duelli leges solvisset eidemque utilius quam honestius opem tulisse videretur. [3] Siquidem ex altera lance dedecoris, ex altera pietatis partibus indulsit. [4] Itaque promptius quam speciosius Athisli caedes ab ipsis peracta noscebatur. [5] Quae ne vulgo clam esset, corpus eius, absciso capite, equo impensum extra nemus ferentes propinquioris pagi incolis tradunt, Frowini filios paternae necis ultionem ab Athislo Sueonum rege exegisse testantes. [6] Talem prae se victoriam ferentes primis a Wermundo honoribus excipiuntur, utilissimum ab iis opus editum iudicante sublatique aemuli gloriam quam admissi opprobrii famam cupidius intuente nec tyranni necem ullis ignominiae partibus affinem censente. [7] In proverbium apud exteros ductum, quod priscum dimicandi ius regius labefactasset interitus.


[Hjem] [English] [Det Danske Sprog- og Litteraturselskab]
© Det Kongelige Bibliotek