Dan
10.9.1 (p. 277,13 )
[1] Defuncto Haraldo, Sueno, prosperam sibi
in divina saeviendi occasionem venisse gavisus, totam religionis stirpem ab
radice convulsit, eoque auctore Dani susceptum divinitatis cultum repetita
superstitione mutarunt, hoc liberius erroris sui recursum complexi, quo
certius amarissimum eius reprehensorem occidisse cognoverant.
[2] Quam temeritatem vindex contemptus sui divinitas non parva rerum
acerbitate pensavit, auctorem eius tristissimis fortunae vicibus insecuta.
[3] Ipsum namque deserendae religionis ducem perquam graviter affectum
violentissimis casibus implicare non destitit, laetisque successibus
spoliatum amarum vitae usum experiri coegit.
[4] Quippe a Iulini oppidi accolis, piratica Daniam incessentibus, captus,
facta sibi redimendi potestate, corpus suum auro semel, argento bis
rependendum promisit.
[5] Ea summa, a Danis ob deserta sacra nimio eum favore prosequentibus
contributa, patriae restitutus, nihilo minus oculos densissimis ignorantiae
tenebris offusos conspicuae lucis radiis admovere contempsit.
[6] Enimvero plenum nequitiae portentum paternoque animo parum respondens
ab eximio eius splendore in profundum caliginis secedere non erubuit.
[7] Sed cui propria damno labes exstitit, aliena usui benignitas fuit.
[8] Idem secundo consimili fortuna affectus, nobilium liberis vadibus pro
se datis priorisque summae pactione interposita, redemptionis praesidium
impetravit.
[9] Sed cum promissum aes ex proprio fisco solvere nequiret, omnibus, qui
pro salute eius filios proprio spiritu cariores praedes dederant, nunc
publice, nunc privatim saltus ac nemora venditabat eorumque pretium
protinus captivitatis suae auctoribus numeravit.
[10] Enimvero Scani ac Sialandenses communes silvas publico aere
comparaverunt.
[11] Apud Iutiam vero non nisi familiis propinquitatis serie cohaerentibus
emptionis communio fuit.
Dan
10.9.2 (p. 278,1 )
[1] Eo tempore piraticae usus nostris creber,
Sclavis perrarus exstitit, qui ob hoc latius ad eos manare coepit, quod
Iulini oppidi piratae, patriis studiis adversum patriam usi, eo maxime
Danis, quod ab ipsorum ingeniis traxerant, nocuerunt.
[2] Quem incursationis morem nostris annis Waldemari regis maximique
pontificis Absalonis propensae pro civibus excubiae domuerunt.
[3] Quorum strenuo interventu tranquillus terris cultus geritur, tuta aquis
navigatio celebratur.
Dan
10.9.3 (p. 278,8 )
[1] At Sueno, oppressionum suarum vindictam
sitiens maximeque Iulinum perinde ac scelestissimi contubernii domicilium
armis evertere cupiens, sinum, quo Møna insula a Falstria
secernitur, regia classe complevit.
[2] Qui cum se mox in Sclavorum effusurus provinciam videretur, qui Iulini
constiterant, audacter callidi impetum hostis arte praecurrendum duxerunt.
[3] Nam cum muniendae classis gratia nocturnas a Danis circuiri vigilias
nossent, delectos remiges subornaverunt.
[4] Qui mane, anticipato vigilum more simulatoque ab excubiis reditu,
frequentem liburnis portum brevi lintre permensi, cum ad regis usque
navigium processissent, esse gubernator dixit, quod secretius eum nosse
admodum oporteret.
[5] A quo rex noctu exploratae rei nuntium afferri ratus, detracto navigii
tegmine capiteque exserto, veluti familiaris colloquii gratia accline
vocanti corpus praebuit.
[6] Quem ut ille insidiis opportunum animadvertit, subito cervicem eius
perquam violento amplexu corripuit liburnaeque detractum apparitorum ope
myoparoni suo iniciendum curavit.
[7] Nec segniter fugam nautae concitatis remorum ictibus expetebant.
[8] Ita praesidium strenuae calliditatis amplexi, quod armis nequibant,
insidiis promoverunt.
[9] Igitur, qui paulo ante in altissimo maiestatis fastigio fulserat, tunc
barbarorum miserabile mancipium contumelioso ludibrio fortunae effectus -
nescio patris maior an religionis iniuria - provinciam, quam parentis
exsilio violaverat, ministram carceris ultricemque parricidii sensit,
patriamque, quam sacris spoliaverat, etiam opibus exuere necesse habuit.
[10] Neque enim ocius a suis iuvari poterat, utpote quibus primum
detrahenda navigiis tegmina, aptandi foris remi extollendaeque undis
ancorae fuerant.
[11] Cessit igitur expeditio fraudi, nec barbariem absque regio ductu
petere ausa, soluta classe, domesticis militem litoribus reddidit.
Dan
10.9.4 (p. 278,32 )
[1] In qua fortunae violentia Sueno, virili
defectus auxilio, femineum expertus est.
[2] Nam cum, exhaustis regni opibus, ne aurum quidem redemptioni eius
suppetere videretur, tanta ei matronarum humanitas affuit, ut, detractis
aurium insignibus ceteroque cultu certatim congesto, digestam pondere
summam explerent, plus commodi in salute principis quam amoenitatis in
ornamentorum suorum specie reponentes.
[3] Adeo in liberando eo uterque sexus unius humani voti curam habuit.
[4] Ita matronali stolae publicum culmen privatis facultatibus emere
voluptati magis quam oneri fuit.
[5] Neque enim eius capiti incolumitatem publicae stipis impendio petere
dubitatum est, qui primus deserendae religionis constantem se gessisset
auctorem.
[6] Enimvero ignara perditionis suae patria summum scelus amplissimis
beneficiis rependere pietatis loco duxit, parentis ac numinis violatorem
indebito gratulationis officio prosecuta, quodque poenis expiandum fuerat,
obsequiis pensans.
[7] Quanto enim Haraldi odio tenebatur, tanta Suenonis caritate flagrabat,
auctorem religionis fastidio, aspernatorem benevolentia insequendo.
[8] Ita populus sacrilegi animi probator, religiosi punitor, quantum in
patris sanctitatem contemptus, tantum in filii labem honoris congesserat
cultumque eius, quia sacrorum morem abrogaverat, copiosa favoris
indulgentia prosecutus, ter regem a piratis captivum interposita munerum
pactione receperat.
Dan
10.9.5 (p. 279,14 )
[1] Nec illi quidem ad praemia matronarum
obsequio exsolvenda ingrata mens fuit.
[2] Nam feminis deinceps participandarum hereditatum ius, a quibus ante
lege repellebantur, indulsit.
[3] Ut autem argentum priori summae addendum contraheret, agros ac
latifundia venire iussit, utque ab exteris ipse veniit, ita venalem suis
patriam fecit.
[4] Ita nescio macie miserior an felicior fuerit, quae quantum eius corpori
detraxit, tantum censui pepercit opesque artuum consumptione servavit.
Dan
10.9.6 (p. 279,21 )
[1] Ceterum barbari, nondum rebus eum
exuisse contenti, truculentius affectum iurare etiam iram remissurum
compellunt, gemina miserum pactione torquentes.
[2] Sed alteram exhibere difficile, alteram admittere turpe.
[3] Opes enim hosti fundere necessitati convenit, iniuriae vero respectum
abicere poenasque impunitate pensare vicinum rubori beneficium est.
[4] Siquidem, ut violentiae cedere infirmum, ita vindictam eius abdicare
probrosum.
[5] Quippe supra vires cogi quam viribus remisse uti speciosius.
[6] Nec segniter exuendae captivitatis cupidus, sacramento omittendae
ultionis exhibito, propositae condicionis partes admisit hostemque non
minus fruendae securitatis beneficio quam auri impendio locupletavit, hoc
magis servilem se exhibens, quo turpius libertatem impetrare sustinuit.
[7] Tantum autem transfugarum erga patriam caritas valuit, ut, cum regiam
Danorum stirpem ad unicum Haraldi filium redactam esse cognoscerent, quo
minus alienis summa cederet, saluti ipsius parcendum existimarent.
[8] Quam ob rem opes eius, non exitum sitientes, egestatem suam censu
solari quam sanguine maluerunt.