link til hjemmesiden - Det Kongelige Bibliotek

Saxo Grammaticus: Gesta Danorum


| Saxo Grammaticus | Gesta Danorum | Liber -1 | Caput -1 | Caput +1 | Liber +1 |

Dan  8.8.1 (p. 223,38 )
[1] Interea Starcatherus prolixa iam aetate defessus, cum castrorum stipendiis ac gladiatorio munere emeritus haberetur, ne senii vitio pristinum gloriae decus amitteret, egregium fore putavit, si voluntarium sibi conscisceret exitum fatumque proprio maturasset arbitrio. [2] Itaque, qui toties excellentes ediderat pugnas, incruenta morte defungi ignobile ratus, ut specioso obitu praeteritae vitae claritatem augeret, maluit ab ingenuo quovis interfici quam serum naturae iaculum opperiri. [3] Adeo quondam rei bellicae deditis morbo oppetere probrosum existimatum est. [4] Itaque cum et corpore invalido et defectis perspicuitate luminibus esset, diuturnioris vitae moram perosus, emendi in se percussoris gratia aurum, quod pro Olonis interfectione meruerat, collo appensum gerebat, non aptius se violatae maiestatis iniuriam expiaturum ratus, quam si idem suae, quod Olonianae necis exstiterat, praemium effecisset aurumque, quod pro aliena clade tulerat, damno propriae salutis impenderet. [5] Hunc quippe usum scelestissimi pretii pulcherrimum credidit.

Dan  8.8.2 (p. 224,12 )
[1] Itaque gemino cinctus ense, totidem baculorum adminiculo vacua virium vestigia tutabatur. [2] Quo viso, popularium quidam, geminum gladiorum usum seni supervacuum ratus, donari sibi alterum per ludibrium petivit. [3] Quem Starcatherus, spe petitionis facta, propius accedere iussum detracto lateri mucrone transverberat. [4] Quod Hatherus quidam, cuius patrem Lennonem Starcatherus olim parricidii paenitentia adductus occiderat, dum canibus feras insequeretur, aspiciens, omisso venationis officio, duos e comitibus iniciendi metus gratia, concitatis vehementer equis, in senem impetum dirigere iubet. [5] Qui dum, procursu edito, refugere cupiunt, Starcatheri baculis intercepti morte supplicia luerunt. [6] Quo spectaculo Hatherus admodum perterrefactus, propius equo advolat agnitumque senem, sed ab eo minime recognitus, an gladium vehiculo permutare vellet, interrogat. [7] Refert Starcatherus quondam poenas se ab irrisoribus exigere solitum nec umquam impune sibi a procacibus insultatum. [8] Sed neque iuvenem ex oris notis defuncta visu acies deprendere poterat. [9] Itaque carmen, quod indignationis suae magnitudinem patefaceret, in hunc subtexuit modum:

Dan  8.8.3 (p. 224,28 )
                     [1] Ut sine regressu pronas agit alveus undas,
                     sic aetas hominum, cursim labentibus annis,
                     irreditura fluit; praeceps ruit orbita fati,
                     quam generat finem rerum factura senectus.
                     [2] Illa oculos hominum pariter gressusque relidit,
                     eripit os animumque viris famaeque nitorem
                     paulatim premit et claros oblitterat actus;
                     occupat occiduos artus, frustratur anhelae
                     vocis opus vegetamque premit torpedine mentem.
                     [3] Dum paritur tussis, dum pellis scabida prurit,
                     dens stupet exesus, stomachus fastidia gignit,
                     evacuat iuvenile decus, marcore colorem
                     oblinit et picea crebras serit in cute rugas.
                     [4] Obterit egregias artes, monumenta priorum
                     obruit et titulos antiquae laudis adurit;
                     demolitur opes, pretium virtutis et usum
                     carpit edax, transvertit res et ab ordine turbat.

Dan  8.8.4 (p. 225,5 )
                     [1] Ipse ego, quam noceat, didici, damnosa vetustas,
                     visu aeger, vocis modulis et pectore raucus;
                     cunctaque in adversam fluxerunt commoda sortem.
                     [2] Iamque minus vegetum corpus fulcimine tutor,
                     flaccida subiectis innixus membra bacillis.
                     [3] Lucis inops moderor vestigia fuste gemello
                     et virga monstrante sequor compendia callis,
                     stipitis auspicio potius quam lumine fisus.
                     [4] Nemo mei curam celebrat, nec in agmine quisquam
                     solamen veterano adhibet, nisi forsan Hatherus
                     adsit et infracti rebus succurrat amici.

Dan  8.8.5 (p. 225,16 )
                     [1] Ille, semel quemcumque pio dignatur amore,
                     integer incepti studio constanter eodem
                     prosequitur primosque timet pervellere nexus.
                     [2] Ille etiam bello meritis bene praemia crebro
                     digna refert animosque colit, largitur honorem
                     fortibus et claros donis veneratur amicos.
                     [3] Spargit opes laudisque suae cumulare nitorem
                     dapsilitate studet multos superare potentes.
                     [4] Nec minor ad Martem pietatem viribus aequat,
                     belligerare celer, labi piger, edere pugnam
                     promptus et urgenti tergum dare nescius hosti.

Dan  8.8.6 (p. 225,27 )
                     [1] At mihi, si recolo, nascenti fata dedere
                     bella sequi belloque mori, miscere tumultus,
                     invigilare armis, vitam exercere cruentam.
                     [2] Castra quietis inops colui pacemque perosus
                     sub signis, Gradive, tuis discrimine summo
                     consenui, victoque metu pugnare decorum,
                     turpe vacare ratus, crebras committere caedes
                     egregium duxi et strages celebrare frequentes.
                     [3] Saepe graves bello reges concurrere vidi
                     et clipeos galeasque teri, crudescere campos
                     sanguine, loricas affixa cuspide rumpi,
                     undique thoraces admisso cedere ferro,
                     luxuriare feras, inhumato milite pastas.
                     [4] Hic aliquis forte egregii conaminis auctor,
                     Marte manuque potens, medium dum pugnat in hostem,
                     intentam capiti loricam diffidit alter,
                     casside perfossa, ferrumque in vertice mersit.
                     [5] Hic gladius saepe, dextra bellantis adactus,
                     tegmine discisso, capiti destrictus inhaesit.

Dan  8.8.7 (p. 226,6 )
[1] Contra Hatherus huiusmodi carmen habuit:
                     [2] Unde venis, patrias solitus scriptare poeses,
                     infirmo dubium suspendens stipite gressum?
                     [3] Quove ruis, Danicae vates promptissime Musae?
                     [4] Roboris eximii cassus decor excidit omnis,
                     exsulat ore color animoque amota voluptas,
                     destituit fauces vox et raucedine torpet;
                     deseruit corpus habitus prior, ultima cepit
                     illuvies formaeque notas cum robore carpsit.
                     [5] Ut ratis assiduo fluctu quassata fatiscit,
                     sic longo annorum cursu generata senectus
                     triste parit funus, defunctaque viribus aetas
                     occidit et primae patitur dispendia sortis.
                     [6] Quis vetuit te, note senex, iuvenilibus uti
                     rite iocis, agitare pilam, morsa nuce vesci?
                     [7] Iam satius reor, ut redam, qua saepe veharis,
                     venditor ensis emas facilemve in frena caballum,
                     aut pretio leve curriculum merceris eodem.
                     [8] Aptius invalidos, sua quos vestigia fallunt,
                     excipient iumenta senes; rota proficit illi
                     orbibus acta suis, cui planta vacillat inanis.
                     [9] At si forte caves cassum venundare ferrum,
                     ereptus tibi te perimet, ni veneat, ensis.

Dan  8.8.8 (p. 226,29 )
[1] Ad haec Starcatherus:
                     [2] Improbe, verba seris facili temeraria labro,
                     auribus inconcinna piis. Quid praemia ductus,
                     qui gratis praestandus erat, per munera quaeris?
                     [3] Nempe pedes gradiar, nec turpiter ense relicto
                     externam mercabor opem; natura meandi
                     ius dedit et propriis iussit confidere plantis.
                     [4] Cur, cui debueras ultro dux esse vianti,
                     ludibrio insultas, sermone procaciter usus,
                     quaeque olim gessi memori dignissima fama,
                     dedecori tribuis, meritum quoque crimine pensans?
                     [5] Quid risu insequeris vetulum pugnare potentem,
                     invictosque meos titulos et splendida facta
                     probro adigis, famosa terens et fortia carpens?
                     [6] Qua probitate petis indignum viribus ensem?
                     [7] Haud latus hic imbelle decet dextramve bubulci
                     agrestem soliti calamo deducere Musam,
                     procurare pecus, arvis armenta tueri.
                     [8] Nempe inter vernas, ollae vicinus obunctae,
                     crustula spumantis patinae bulligine tingis,
                     crassi adipis macrum perfundens unguine panem,
                     iusque tepens furtim digito sitiente liguris,
                     doctior assuetam cineri prosternere pallam,
                     indormire lari, somnos celebrare diurnos,
                     sedulus officium nidentis obire culinae
                     quam bello fortem iaculis aperire cruorem.
                     [9] Aversans lucem, latebrae sordentis amator,
                     mancipium ventris miserabile parque putaris
                     sordida cum siliquis lambenti farra catello.

Dan  8.8.9 (p. 227,17 )
                     [1] Hercule non tunc me ferro spoliare petebas,
                     quando Fridlevi summo discrimine nati
                     propugnator eram. Namque agmine prorsus in illo
                     aut gladium fregit manus aut obstantia fudit;
                     haec gravitas ferientis erat. Quid, quando Curetum
                     litus et innumera constratum cuspide callem
                     primus ligniferis docui decurrere plantis?
                     [2] Namque aditurus agros confertos murice ferreo
                     armabam laceros subiecto stipite gressus.
                     [3] Hinc mecum egregiis congressum viribus Hamam
                     enecui; mox cum Wino duce Flebace nato
                     obtrivi Kurios vel quas alit Estia gentes,
                     et populos, Semgalla, tuos. Post haec Thelemarchos
                     aggressus, caput inde tuli livore cruentum,
                     quassum malleolis armisque fabrilibus ictum.
                     [4] Hic primum didici, quid ferramenta valerent
                     incudis, quantumve animi popularibus esset.
                     [5] Theutonici quoque me poenas auctore dedere,
                     cum natos, Suertinge, tuos, Frothonis iniqua
                     caede reos, domini vindex ad pocula stravi.
                     [6] Nec minus hoc facinus, quando pro virgine cara
                     uno septenos necui certamine fratres,
                     teste loco, qui, me stomacho linquente, peresus
                     non parit arenti redivivum caespite gramen.
                     [7] Moxque ducis Kerri bellum navale parantis
                     vicimus egregio confertam milite puppim.
                     [8] Inde dedi leto Wazam, fabrumque procacem
                     multavi natibus caesis, ferroque peremi
                     rupibus a niveis hebetantem tela Wisinnum.
                     [9] Quattuor hinc Leri natos pugilesque subegi
                     Biarmenses. Gentis Hibernae principe capto,
                     Duflinae populabar opes, semperque manebit
                     nostra Brawellinis virtus conspecta trophaeis.
                     [10] Quid moror? Excedunt numerum, quae fortiter egi,
                     quodque manu gessi, ad solidum celebrare recensens
                     deficio; sunt cuncta meo maiora relatu;
                     vincit opus famam, nec sermo suppetit actis.

Dan  8.8.10 (p. 228,16 )
[1] Haec Starcatherus. [2] Tandem cum Hatherum Lenno patre ortum mutuo sermone expertus fuisset, animadvertens iuvenem splendido loco natum, feriendum ei iugulum praebuit, hortatus, ne a parentis sui interfectore poenas exigere vereretur. [3] Haec facientem auro, quod a Lennone receperat, potiturum esse promittit. [4] Et ut eiusdem in se vehementius animum efferaret, huiusmodi exhortatione usus esse traditur:

Dan  8.8.11 (p. 228,22 )
                     [1] Praeterea, Hathere, privavi te patre Lenno;
                     hanc mihi, quaeso, vicem referas, et obire volentem
                     sterne senem, iugulumque meum pete vindice ferro.
                     [2] Quippe operam clari mens percussoris adoptat,
                     horret ab ignava fatum deposcere dextra.
                     [3] Sponte pia legem fati praecurrere fas est:
                     quod nequeas fugere, hoc etiam anticipare licebit.
                     [4] Arbor alenda recens, vetus excidenda. Minister
                     naturae est, quisquis fato confinia fundit
                     et sternit, quod stare nequit. Mors optima tunc est,
                     cum petitur, vitaeque piget, cum funus amatur,
                     nec miseros casus incommoda proroget aetas.

Dan  8.8.12 (p. 228,34 )
[1] Haec dicens exserta crumena pecuniam promit. [2] Hatherus autem, tam fruendi aeris quam paternae ultionis capessendae cupidine concitatus, obsecuturum se precibus nec praemia repulsurum spopondit. [3] Cui Starcatherus, cupide ense praebito, pronam postmodum cervicem applicuit, ne timide percussoris opus exsequeretur aut ferro muliebriter uteretur, hortatus, praefatusque, quod, si peracta caede ante cadaveris lapsum caput ac truncum medius intersiliret, armis innocuus redderetur. [4] Quod utrum instruendi percussoris gratia an puniendi dixerit, incertum est. [5] Fore enim poterat, ut saltantem eximii cadaveris moles obrueret. [6] Igitur Hatherus, adacto vegete gladio, senem capite demutilavit. [7] Quod corpori avulsum impactumque terrae glaebam morsu carpsisse fertur, ferocitatem animi moribundi oris atrocitate declarans. [8] Percussor tamen, promissis fraudem subesse veritus, saltu non incautus abstinuit. [9] Quem si temere peregisset, forte lapsi cadaveris ictu obrutus occisi senis poenas proprio funere persolvisset. [10] Verum ne tantum athletam busti inopem iacere pateretur, corpus eius in campo, qui vulgo Rølung dicitur, sepulturae mandandum curavit.


[Hjem] [English] [Det Danske Sprog- og Litteraturselskab]
© Det Kongelige Bibliotek