Dan
0.1.1 (p. 3,2 )
[1] Cum ceterae nationes rerum suarum titulis
gloriari voluptatemque ex maiorum recordatione percipere soleant, Danorum
maximus pontifex Absalon patriam nostram, cuius illustrandae maxima semper
cupiditate flagrabat, eo claritatis et monumenti genere fraudari non
passus, mihi, comitum suorum extremo, ceteris operam abnuentibus, res
Danicas in historiam conferendi negotium intorsit inopemque sensum maius
viribus opus ingredi crebrae exhortationis imperio compulit.
[2] Quis enim res Daniae gestas litteris prosequeretur? quae nuper publicis
initiata sacris, ut religionis, ita Latinae quoque vocis aliena torpebat.
[3] At ubi cum sacrorum ritu Latialis etiam facultas accessit, segnities
par imperitiae fuit, nec desidiae minora quam antea penuriae vitia
exstitere.
[4] Quo evenit, ut parvitas mea, quamvis se praedictae moli imparem
animadverteret, supra vires niti quam iubenti resistere praeoptaret, ne
finitimis factorum traditione gaudentibus huius gentis opinio potius
vetustatis obliviis respersa quam litterarum monumentis praedita videretur.
[5] Igitur oneri cunctis praeteriti aevi scriptoribus inexperto rudes
laboris humeros subicere coactus imperiumque neglegere veritus audacius
quam efficacius parui, quam ingenii mei imbecillitas fiduciam negabat, ab
hortatoris amplitudine mutuatus.
Dan
0.1.2 (p. 3,19 )
[1] Cuius fatis coepti mei metam
praecurrentibus, te potissimum, Andrea, penes quem saluberrimus
suffragiorum consensus honoris huius successionem sacrorumque summam esse
voluit, materiae ducem auctoremque deposco, obtrectationis livorem, qui
maxime conspicuis rebus insultat, tanti cognitoris praesidio frustraturus;
cuius fertilissimum scientiae pectus ac venerabilium doctrinarum abundantia
instructum veluti quoddam caelestium opum sacrarium existimandum est.
[2] Tu Galliam Italiamque cum Britannia percipiendae litterarum disciplinae
colligendaeque earum copiae gratia perscrutatus post diutinam
peregrinationem splendidissimum externae scholae regimen apprehendisti
tantumque eius columen evasisti, ut potius magisterio ornamentum dare quam
ab ipso recipere videreris.
[3] Hinc ob insignium culmen meritaque virtutum regius epistolaris effectus
officium mediocritatis liminibus contentum tantis industriae operibus
exornasti, ut idem postmodum amplissimae dignitatis viris ad eum quem geris
honorem translatus beneficii nomine expetendum relinqueres.
[4] Quamobrem Scaniam tripudio dissultare compertum est, quod pontificem
potius a finitimis mutuata sit quam ex indigenis legerit; quippe quae
laudabiliter delectum egit, iucunditatem ex suffragio suo meruit.
[5] Itaque cum genere, litteris ingenioque niteas ac plebem fecundissimis
doctrinae stipendiis regas, maximum tibi gregis amorem conciliasti
susceptique ministerii partes gloriosae exsecutionis fiducia ad laudis
cumulum perduxisti.
[6] Et ne rerum dominium possessione usurpare videreris, amplissimum
patrimonium sacris aedibus religiosae liberalitatis testamento legasti
obsitasque curis opes decenter abicere quam earum aviditate et pondere
implicari maluisti.
[7] Tu item mirificum reverendorum dogmatum opus complexus privatisque
curis publicae religionis officia anteponere avidus pertinentium ad eam
rerum solutionem abnuentes salutarium consiliorum doctrina debitis sacrorum
obsequiis adegisti veteremque divinarum aedium iniuriam religioso lucri
beneficio rependisti.
[8] Praeterea lascivioris vitae studiosos intemperantiaeque plus aequo
viribus indulgentes saluberrimae exhortationis perseverantia ac
splendidissimis frugalitatis exemplis ad honestiorem mentis habitum ab
enervi mollitudine revocatos dictisne an factis magis instruxeris, dubium
reliquisti.
[9] Ita quod tuorum nulli praedecessorum obtinere tributum est, solis
prudentiae monitis impetrasti.
Dan
0.1.3 (p. 4,22 )
[1] Nec ignotum volo, Danorum antiquiores
conspicuis fortitudinis operibus editis gloriae aemulatione suffusos Romani
stili imitatione non solum rerum a se magnifice gestarum titulos exquisito
contextus genere veluti poetico quodam opere perstrinxisse, verum etiam
maiorum acta patrii sermonis carminibus vulgata linguae suae litteris saxis
ac rupibus insculpenda curasse.
[2] Quorum vestigiis ceu quibusdam antiquitatis voluminibus inhaerens
tenoremque veris translationis passibus aemulatus metra metris reddenda
curavi, quibus scribendorum series subnixa non tam recenter conflata quam
antiquitus edita cognoscatur, quia praesens opus non nugacem sermonis
luculentiam, sed fidelem vetustatis notitiam pollicetur.
[3] Quantum porro ingenii illius homines historiarum edituros putemus, si
scribendi sitim Latinitatis peritia pavissent, quibus tametsi Romanae vocis
notitia abesset, tanta tradendae rerum suarum memoriae cupido incessit, ut
voluminum loco vastas moles amplecterentur, codicum usum a cautibus
mutuantes?
Dan
0.1.4 (p. 5,1 )
[1] Nec Tylensium industria silentio
oblitteranda: qui cum ob nativam soli sterilitatem luxuriae nutrimentis
carentes officia continuae sobrietatis exerceant omniaque vitae momenta ad
excolendam alienorum operum notitiam conferre soleant, inopiam ingenio
pensant.
[2] Cunctarum quippe nationum res gestas cognosse memoriaeque mandare
voluptatis loco reputant, non minoris gloriae iudicantes alienas virtutes
disserere quam proprias exhibere.
[3] Quorum thesauros historicarum rerum pignoribus refertos curiosius
consulens, haud parvam praesentis operis partem ex eorum relationis
imitatione contexui, nec arbitros habere contempsi, quos tanta vetustatis
peritia callere cognovi.
Dan
0.1.5 (p. 5,10 )
[1] Nec minus Absalonis asserta sectando, quae
vel ipse gessit vel ab aliis gesta perdidicit, docili animo stiloque
complecti curae habui, venerandae eius narrationis documentum perinde ac
divinum aliquod magisterium amplexatus.
Dan
0.1.6 (p. 5,14 )
[1] Te ergo, salutaris princeps ac parens
noster, cuius illustrissimam a priscis temporibus prosapiam dicturus sum,
clarissima lux patriae, Waldemare, dubium laboris huius progressum favore
prosequi rogo: quia propositi pondere constrictus vereor, ne magis
imperitiae meae habitum ingeniique debilitatem patefaciam quam tuam, sicut
par est, originem repraesentem.
[2] Siquidem praeter paternae hereditatis amplitudinem conspicua regni
incrementa finitimorum oppressione sortitus Albiaeque reciprocos fluctus
propagatae dominationis labore complexus, haud mediocre claritatis momentum
celeberrimis laudis tuae titulis adiecisti.
[3] Ita antecessorum famam atque opinionem operum magnitudine supergressus,
ne Romani quidem imperii partes armis intentatas liquisti.
[4] Cumque fortitudine et liberalitate instructissimus habearis, plusne
hostes bellis terreas an cives humanitate demulceas, ambiguum reddidisti.
[5] Tuus quoque fulgentissimus avus publicae religionis titulis consecratus
immeritaeque mortis beneficio immortalitatis gloriam consecutus nunc
sanctitatis fulgore perstringit, quos olim victoriis acquisivit.
[6] Ex cuius sanctissimis vulneribus plus virtutis quam cruoris effluxit.
[7] Ceterum prisco atque hereditario obsequendi iure saltem ingenii viribus
tibi militare constitui, cuius clarissimi patris castrensem militiam parens
avusque meus fidissimis bellici laboris operibus coluisse noscuntur.
[8] Tuo igitur ductu respectuque subnixus, quo cetera liquidius exsequar,
initium a patriae nostrae situ descriptuque petere statui, speciosius
singula perstricturus, si narrationis procursus competentia rebus loca
permetiens ab eorum positione dicendorum inchoamenta deduxerit.