Dan
13.3.1 (p. 345,28 )
[1] Ea tempestate missi a Kanuto, qui
pecuniam, quam educator eius depositi nomine conservaverat, in Fioniam e
Sialandia transferrent, cum, ab utroque litore aeque distante navigio,
procul piratas imminere conspicerent, expensam fune crumenam undis
occultavere.
[2] Postremo, cum se parum potentes remigii animadverterent, fugae
diffidentia implicati, reciso tenaculo, vetustas regum opes arenis quam
hostibus relinquere maluerunt.
[3] Quam rem Nicolaus, in Sialandiam ex Fionia traiciens, tametsi eminus
specularetur, periclitantibus praesidio fore nequivit, quod exiguis et
inhabilibus ad remigium navigiis uteretur.
[4] Postea cum Kanutum iucundum prae se vultum ferentem conspiceret, oris
hilaritatem increpans, ob recentem aviti paternique aeris iacturam dolere
ei admodum expedire dicebat.
[5] Ille nihil hac se moveri fortuna dicebat, sed eius beneficio summam
liberalitatis occasionem accepisse respondit.
[6] Ut enim ante hinil ex paternarum opum cumulo decerpere ausum, ita
deinceps accessuras abunde erogaturum; maximum quippe avaritiae nutrimentum
divitias esse, quas quisquis asservare intenderit, humanitati vacare non
possit.
[7] Qua voce se pecuniae, sed eam regi imperare monstrabat.
[8] Cuius rei praecipuum exstitit documentum quod sequitur.
Dan
13.3.2 (p. 346,4 )
[1] Cum, ob creberrimas acerrimasque
finitimorum excursationes nemine Sleswicensis praefecturae beneficium etiam
oblatum recipere audente, Kanutus tam periculosum a patruo honorem non opum
cupiditate, sed fiducia virtutis expeteret neque gratis eum impetrare
quivisset, vendita patrimonii parte, formidolosum aliis munus pretio
assecutus est, eam demum quaestuosam esse militiam ratus, qua gloriae et
claritatis stipendium potuisset acquiri.
[2] Ita rex extimescendum ignaviae decus virtuti venale fecit, emptor vero
plus lucri in militiae quam opum agitatione reposuit.
Dan
13.3.3 (p. 346,12 )
[1] Principio siquidem perceptae potestatis
Henrico per legatos mandat libenter se cum eo de pace acturum, si primum et
damna Iutiae emendatione pensata et spolia ab ipso restituta fuissent.
[2] Quibus profectis, ipse interim, perinde ac responsi praescius, non
solum suorum, sed etiam eorum, quos ex finitimis amicos habebat, manu
contracta, legatorum reditum armis subsequi statuit.
[3] Henricus se neque cum Danis amicitias gesturum neque a maternae
hereditatis petitione cessaturum respondit.
[4] Quo accepto, Kanutus rursum ad eum legatos mittit, omnem sequestrae
pacis communionem publice rescissuros.
[5] Quorum Henricus irrisa legatione, Kanutum impatienti sessoris equo
persimilem ait; se vero petulantiae eius frenos inicere curaturum.
Dan
13.3.4 (p. 346,22 )
[1] His auditis, Kanutus, ut magno impetu,
ita minimo tumultu noctu iter ingressus ferrique et praedae abstinens, quo
minus adventus eius provideretur, diluculo ad Henrici munitionem pervenit.
[2] Ille tam subitae irruptionis incautus nec arma capere nec se praesidio
tueri parat, sed protinus vicinum moenibus flumen equo attentans, unico
aquae interstitio hostem fefellit laetatusque est, quod salutem suam amni
quam oppido credere maluisset.
[3] Quem cum Kanutus ulteriore iam ripa potitum aspiceret, an maderet, per
ludibrium percontatus est.
[4] A quo e contrario, quid ita incederet, interrogatus, venisse se inquit,
ut promissa ab eo lora recipiat.
[5] Ille minas sibi, quas nuper intenderat, responsi urbanitate exprobratas
intellegens, ignominiam ioco prosecutus: 'Adeo mihi', inquit, 'calcium
viribus obniti videris, ut ne tangi quidem continerive queas.'
[6] Tunc Kanutus prius castrum, deinde ceterae regionis culta vastavit.
Dan
13.3.5 (p. 346,34 )
[1] Secundo quoque novatis copiis omnem
Sclaviam strage atque incendio implicavit nec solum patriam hoste, sed
etiam hostem robore vacuefecit, adeo ut prius provocare solitum ne propriae
quidem tutelae sufficientem relinqueret.
[2] Postremo, cum totas Henrici vires prudentia sua ac fortitudine
debilitasset, sanguinis, quo illum proxime contingebat, natura actus, ut
publice hostem, ita privatim amicum egit.
[3] Semel namque, dimisso exercitu, viginti dumtaxat equitibus comitatus,
ad locum, in quo Henricum deversari didicerat, cursum direxit, praemissis,
qui suae ei salutationis mandata perferrent.
[4] Henricus falso hostem sibi blandiri inquiens, protinus, ubinam esset,
perquirere institit.
[5] Quibus eum in porta adesse referentibus, ipse nuntio attonitus mensam,
ad quam forte prandendi gratia discumbebat, vi manus discutere parat.
[6] Tunc legati, praesentiam ducis a pace profectam iurantes, conceptum
falso metum affirmationum suarum perseverantia discusserunt.
[7] Quibus ut Henricus fidem habuit, fugae meditationem amoris indicio
castigavit.
[8] Enimvero tabulae innixus, suffuso lacrimis ore, infelicem Daniam
futuram, dum tali viro caruerit, aiebat; se vero amicitiam eius sincera
amodo fide culturum.
[9] Hunc nimirum consanguineus amor et suae infelicitatis oblivisci et
hostis virtutem fateri coegit, utque propriae fortunae immemorem, ita
alienae laudatorem effecit.
[10] Deinde praesentem amplexatus, haud parcius lacrimas quam epulum
praebuit.
[11] Quippe praesentem eius mansuetudinem quam praeteritas noxas attentius
intuens, frequentiae damnorum unius beneficii indulgentiam anteposuit.
Dan
13.3.6 (p. 347,14 )
[1] Sed neque Kanutus profectum a pietate
maerorem ingratus excepit.
[2] Quin etiam plus in creanda pace quam fruenda dape voluptatis reponens
et quasi mediatoris partes agere exorsus, Henricum avunculi gratiam
expetere iussit ac demum consensum eius perseverantia admonitionis
obtinuit.
[3] Siquidem Henricus rem maternam, cuius repetendae causa adversa Danis
arma tulerat, pretii pactione interposita, Kanuto in possessionem
ascripsit, eandemque Kanutus ad regem condicione, qua acceperat, transtulit
ac deinde receptam ab eo pecuniam Henrico numeravit.
[4] A quo etiam postmodum ad convivandum accersitus excipitur, affirmante
priori eius adventui minus quam decuit impense servitum.
Dan
13.3.7 (p. 347,24 )
[1] A quo etiam Henricus nuper se vita atque
incolumitate donatum iudicans, Sclaviam ei iurisiurandi firmitate legavit.
[2] Huic accessit, quod ad gerenda cum Theutonicis bella, quibus praecipue
Sclavia vexabatur, filiorum virtutibus diffidebat maluitque maturum
fortitudine heredem circumspecta arbitrii sui libertate consciscere quam
sub naturali, sed invalido patrimonium exteris pervadendum relinquere.
[3] Haec offerentem Kanutus impietatis sibi notam immerentium liberorum
contemptu pariturum affirmat seque tam iniustis eius promissis usurum
negat.
[4] Postremo perseverantissimis Henrici precibus superatur, propositi
rationem a natorum socordia mutuantis.
Dan
13.3.8 (p. 347,33 )
[1] A quo etiam imperatoris gratia, quod
Sclavia in eius beneficio reponi videretur, admodum egere permonitus, equum
ei calces auro confixum muneris loco transmisit, donumque per se habile
inusitatis ungularum ornamentis accipienti venerabilius reddidit.
[2] Crediderim tunc imperatorem plus laudis in dantis industria quam dono
reposuisse, cum primi pretii metallum, quo contemptibilius habitum, hoc
gloriosius videretur oblatum.
[3] Absumpto Henrico, legatam sibi provinciam nullo refragante possedit.